Na stronie https://www.gov.pl/web/zdrowie/dyzury-apteczne znajduje się zbiór pytań i odpowiedzi dotyczących dyżurowania aptek według zasad określonych w nowelizacji prawa farmaceutycznego. Przytaczamy kilka z nich:

Czy wyznaczanie dyżurów aptecznych jest obowiązkowe?

Zasadniczo niezależnie od sytuacji, zawsze w powiecie, którego siedzibą jest miasto liczące powyżej 40 tysięcy mieszkańców, wyznaczanie dyżurów jest fakultatywne.

Natomiast jeżeli siedzibą powiatu jest miasto nie większe niż 40 tysięcy mieszkańców, wyznaczenie dyżurów będzie obowiązkowe tylko, jeżeli nie będą spełnione gwarancje zaspokajania potrzeb, o których mowa w nowym art. 94 ust. 3 zdanie pierwsze Prawa farmaceutycznego. Aby spełnienia albo brak spełnienia taki potrzeb ustalić, zarząd powiatu powinien przeprowadzić stosowną analizę poziomu zaspokajania potrzeb.

Należy dodać, że nie ma również obowiązku wyznaczania dyżurów aptecznych w powiatach mających swoją siedzibę w sąsiadujących z nimi miastach na prawach powiatu. Dotyczy to tzw. powiatów „obarzankowych”, które swoją siedzibę mają nie na terenie tegoż powiatu, tylko w sąsiadujących z nimi miastach na prawach powiatu.

Co więcej, odnośnie pierwszej z dwu opisanych wyżej sytuacji należy dodać, że nie występuje bezwzględny obowiązek prezydenta miasta na prawach powiatu do wyznaczenia dyżurów w tym mieście.

Czy fakultatywność wyznaczenia dyżurów aptecznych jest równoznaczna z brakiem obowiązku ich finansowania ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia?

Nie.

Dyżury wyznaczone zgodnie z ustawą, nie tylko w powiecie z siedzibą w mieście nie większym, niż 40 tysięcy mieszków (art. 94 ust. 3 Prawa farmaceutycznego) ale również w powiecie z siedzibą w mieście większym niż 40 tysięcy mieszkańców (art. 94 ust. 9 pkt 3 lit. a) będą finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, przy czym – w tym ostatnim przypadku fakultatywne wyznaczenie dyżurów musi być faktycznie uzasadnione, a zatem wyznaczenie to musi być poprzedzone analizą poziomu zaspokajania potrzeb w powiecie przeprowadzoną przez zarząd powiatu.

Natomiast finansowanie ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia nie będzie dotyczyło dyżurowania w ponadnormatywnym wymiarze w zakresie czasu dyżurowania (art. 94 ust. 9 pkt 3 lit. b).

Nie będzie również finansowane dyżurowanie kilku aptekom, jeżeliby czas ich dyżurowania nakładał (dublował) się.

Czy uchwała zarządu powiatu w sprawie dyżurów aptecznych musi dotyczyć wyłącznie jednej apteki?

Nie.

Możliwe jest powierzenie pełnienia dyżurów więcej niż 1 aptece. Nowe przepisy Prawa farmaceutycznego należy rozumieć i interpretować w taki sposób, że dyżur mogą pełnić np. dwie albo trzy apteki ogólnodostępne, nie zaś, że może je pełnić tylko 1 apteka w ogóle.

Wymogiem jest jedynie, by pełnione dyżury nie nachodziły na siebie, a były pełnione naprzemiennie (rotacyjnie) w taki sposób, aby łącznie sumowały się do pełnej liczby godzin dyżuru w porze nocnej oraz dyżuru w dzień wolny od pracy w wymiarze wymaganym przez ustawę Prawo farmaceutyczne.

W jakich sytuacjach to powiat będzie finansował dyżury apteczne?

Powiat sfinansuje dyżury pełnione w ponadnormatywnym wymiarze czasowym (art. 94 ust. 9 pkt 3 lit. b) albo w przypadku wyznaczenia więcej niż 1 apteki ogólnodostepnej do dyżurowania w sposób nakładający się na siebie – w zakresie nadmiarowym, czyli nie zapłaci drugiej i kolejnej aptece.

Czy kwota wynagrodzenia za dyżury – w sytuacji konieczności wypłacenia go przez powiat – może być niższa niż ta przewidziana do wypłacenia przez Narodowy Fundusz Zdrowia?

Kwoty te powinny być takie same niezależnie od tego, kto jest finansującym dyżury (Narodowy Fundusz Zdrowia czy powiat).

Co z uchwałami w sprawie dyżurów aptecznych przyjętymi w poprzednim stanie prawnym?

Zgodnie z przepisem przejściowym art. 19 ust. 1 z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw, uchwały w sprawie rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie przyjęte przed dniem wejścia w życie tejże ustawy na podstawie art. 94 ust. 2 Prawa farmaceutycznego w jego „starym” brzmieniu, zachowują moc do dnia wejścia w życie uchwał, o których mowa w art. 94 ust. 3 Prawa farmaceutycznego, w nowym brzmieniu.

Jeżeli jest to wymagane przepisami, uchwały te należy przyjąć w 2024 r. natomiast w ew. braku takiej konieczności, można uznać, że uchwały w sprawie dyżurów aptek przyjęte przez radą powiatu w starym stanie prawnym, mogą obowiązywać bezterminowo, albo do ich uchylenia.

Przy czym Ministerstwo Zdrowia nie widzi przeszkód, aby te uchwały można również uchylić, gdyż de facto utrzymane bezterminowo w mocy obowiązywałyby na terenie powiatu, którego władze nie byłyby i tak obowiązane wydawać uchwał na nowych zasadach, więc tym bardziej nie byłoby racjonalne sztuczne utrzymywanie „starych” uchwał.